
چه طور مدرسه را برای دانش آموزان جذاب تر کنیم؟
دانشآموزان مهمترین رکن نظام آموزش و پرورش هر کشوری محسوب میگردند . عواملی که میتواند این سرمایه ملی را برای رشد بهینه و کیفی آماده سازد , مهارتهای رفتاری است که در محیط آموخته میشود نه فقط محفوظات علمی .
بچهها آینده کشور میباشند و ما باید آن ها را برای زندگی موثر برای مملکت مهیا کنیم .
خوشحالی و شادابی در مدرسه سبب ساز رشد و تکامل همه ابعاد وجودی یک دانشآموز در بعد جسمانی , شناختی , عاطفی , اخلاقی و معنوی می گردد . چنانچه یک بعد از این ابعاد در گیر صدمه شود و یا این که مورد غفلت و فراموشی قرار گیرد , دانشآموز به تواناییها و شایستگیهای کامل دست نخواهد یافت .
تعریف شادی از نگرش روانشناختی
روانشناسی به نام دیوید مایرز , سلامت روانی شخص را در میزان داشتن سرخوشی فرد می داند و سرخوشی ( نشاط و شادی ) « نوعی احساس امنیت , حس اینکه زندگی به طور کلی به خوبی می گذرد » : را چنین تعریف می نماید .
این حالت خوشی و نشاط , زودگذر نیست و دارای دوام نسبتا پایداری است که بستگی به عوامل زیادی دارد .
نشاط به سن یامیزان درآمد , مرد یا زن بودن بستگی ندارد , اما به بعضی خصوصیات شخصیت « مایرز » به گفته فردو مهارت های وی , داشتن روابط نزدیک بادیگران وبرخورداری از اعتقادات مذهبی وعمل کردن به آنهامربوط است .
در محيط شاد , ذهن انسان پويا , زبانش گويا و استعدادش شکوفا مي گردد . در قرن جديد سرلوحه ي تعليم و تربيت در يک جمله خلاصه شدهاست . «شوق زندگي کردن را به دانش آموزان بياموزيم» پس بايد معتقد باشيم که در حقيقت رشد پايدار ما در گرو شادي پايدار است و اين شادي بايد در مدارس ايجاد و مديريت شود .
این وظیفه مسئولین تعلیم و تربیت است که قوانینی را فراهم آورند تا تمام نیازهای او تامین شود .
خنده رو زیستن برای کودک به همان اندازه مهم است که تغدیه عالی , محبت کردن و حفاظت از وی اهمیت دارد , چون سلامت روحی و روانی و فیزیکی و جسمانی اورا تامین می کند .
خنده رو زیستن برای کودک به به عبارتی مقدار دارای اهمیت است که تغدیه عالی , محبت کردن و حفاظت از وی اهمیت دارااست . چون تندرست روحی , کم عقل و جسمانی اورا تامین می نماید .
میزان شادی و خنده در مدارس ما فراوان پایین است . در مدرسه خالی از شادی , سخنگفتن از شعف قدری مشکل خواهد بود . یکی از مشکلات هر جامعه , غفلت از شادی و نشاط و در نتیجه افزایش بیماریهای مختلف روانی از قبیل اضطراب و افسردگی است .
زندگی با شادی و نشاط معنا پیدا مینماید و در پرتو آن دانشآموزان به ویژه در دوران نوجوانی و جوانی میتوانند پلههای پیشرفت را بپیمایند . جامعه زنده و پویا جامعهای است که عناصر شادیآفرین در آن فراوان باشد .
مدرسه اگر ایستا , اندوه زده و میرنده باشد دانش آموزان به جای نشاط و طراوت و شادابی , انزجار و به جای مهربانی و عشق ورزی , حسادت و کینه توزی را می آموزند . در مدرسه پویا , امید به زندگی , موفقیت و کنجکاوی , شادی و طراوت تحصیلی , برانگیزنده و تحقق دهنده استعدادها و نیازهای فطری و مقتضیات آتی دانش آموزان است .
به چه شکل مکتب خنده رو داشته باشیم , مکتب خنده رو , چهگونه مکتب ای بشاش داشته باشیم
شاداب سازي ظاهري مدرسه برای دانش آموزان
۱ – فضاسازي و زيباسازي حياط مدرسه : ديوارهاي تزيين شده با نقاشي هاي زيبا , سطح زمين مناسب , کاشت درخت و فضاي سبز , قرار دادن نيمکت هاي رنگي , زيبا , تابلوي زيبا در سر در مدرسه , مطلوب بودن اندازه محيط مدرسه .
2 – زيباسازي ساختمان مدرسه ها : رنگ آميزي در و پنجره و ساختمان , نصب پرده هاي زيبا , زيباسازي راهروها , کلاس ها و قرار دادن گلدان هاي گل هاي طبيعي و مصنوعي در راهروها , مناسب بودن میزان کلاس ها و . . .
3 – زيباسازي و تميز بودن نمازخانه , کتابخانه و کارگاه : استفاده از خوش بو کننده ها , قفسه هاي زيبا , مناسب بودن محيط کتابخانه , نمازخانه و کارگاه .
4 – پوشش هاي ظاهري معلم ها , مدير و کارکنان , دانش آموزان : استفاده از روپوش هاي شاد براي دانش آموزان و همچنين پوشش مرتب و استعمال از رنگ هاي شاد و روشن براي کارمندان مدرسه .
5 – رعايت بهداشت : تميز بودن محيط مدرسه , کلاس ها , بهداشت فردي , اجتماعي , دانش آموزان
نشاط و شادابی در مدرسه
در شرایطی که قرار باشد روح دانشآموز پرورش و رشد یابد , بایستی این فرایند از روح معلم آغاز شود . درصورتیکه روح معلم افسرده و ناتوان باشد , شانس ناچیزی برای تقویت و مراقبت از روح دانشآموزان وجود خواهد داشت .
معلمانی که نمیتوانند حضور توانمند خویش را هر روز در کلاس درس نمایش دهند , از نظر انتقال فکر با دانشآموزان هماهنگ نیستند و برای پاسخگویی به نیازهای دانشآموزان آمادگی ندارند . معلم می بایست با توجه به هرگونه نقص در درک و دریافت دانشآموز , عملکرد نماید تا توانایی روشهای جدید درس دادن و گرداندن كلاس را در خود کشف كند .
چنانچه دانشآموزان آگاه شوند که چه باید بخوانند , چرا باید بخوانند , درسی که میخوانند چه سودی در آینده نزدیک و آتی به دور برای آنها دارد و مورد کاربرددرس در جامعه کجاست و چگونه مورد به کارگیری قرار خواهدگرفت , اهداف برای شان روشن خواهد شد .
بعضی ویژگیهای معلم خنده رو و شادیآفرین برای دانش آموزان
– خوشبین و مثبتنگر است . همواره رفتارهای مثبت را برجسته و تشویق و تقویت میکند .
– به تفاوتهای فردی دانشآموزان احترام می گذارد .
– نهتنها ارتباطهای کلامی خود را ارتقاء می دهد , بلکه به اهمیت ارتباط غیرکلامی واقف است و برای آن برنامه دارد .
– در فعالیتهای گوناگون مدرسه در کنار دانشآموزان است .
– مدرس شاد برای خود وقت می گذارد ; رسیدگی به خود ( در پی هدف ها و برنامههای خود رفتن , ارضای نیازهای مادی و روانی و . . . ) و صرف وقت کافی برای انجام دادن کارهای مد نظر و همچنین دقت به سلامت جسمانی کمک میکند تا فرد رضایت بیشتری از زندگی داشته باشد . بهدنبال همین رضایت , لذت بردن از زندگی و شور و خوشحالی حاصل میشود . بدون شک , معلمی که شور و نشاط ندارد , نمیتواند در دانشآموزان شور و نشاط ایجاد نماید .
چهطور محیط مکتب را بشاش کنیم
ایجاد نشاط برای دانش آموزان :
۱ – تأسیس بانک جایزه و تشویق دانش آموزان با ارائه کارت امتیاز
۲ – برپایی جشن های شعف و مسابقات مختلف
۳ – تقویت و توسعه بازدیدهای علمی و تفریحی
۴ – تشکیل نمایشگاه های مختلف با مشارکت دانش آموزان از دست سازهای کارهای تحقیقی امور آموزشی و پرورشی
۵ – ورزش صبحگاهی به صورت دسته جمعی قبل از شروع کلاس
۶ – دعوت از دانش آموزان موفق مدرسه جهت صحبت سرصف
۷ – تشویق و تقدیر از فعالیتهای کوچک و کم ارزش از نظر دیگر افراد
۸ – زیبا و جذاب کردن محیط مدرسه و استعمال از رنگ های شور آور در کلاس ها – تالار ها – دیوارهای تراس
۹ – دقت به رعایت بهداشت شخصی دانش آموزان
۱۰ – شرکت کردن مؤثر اولیای دانش آموزان در انجام کارها مدرسه
۱۱ – دوری از ایجاد تنش در مدرسه
۱۲ – خودداری از تنبیه – توهین , سرزنش , تحقیر در مدرسه
۱۳ – اجرای روش های تدریس فعال با محوریت کلاسی بانشاط
۱۴ – نصب عکس دانش آموزان ممتاز در تابلوی اعلانات
۱۵ – توجه خاص به زنگ تفریح
۱۶ – نمایش فیلم و اسلاید در مدرسه
۱۷ – تقویت عمل های هنری در مدرسه : مجموعه تئاتر – مجموعه سرود
۱۸ – حضور فعال آموزگاران با نشاط همراه با ظاهری مناسب و آراسته
۱۹ – جلوگیری از بی انضباطی و بی عدالتی در مدرسه
۲۰ – تقویت امید به آینده در دانش آموزان
۲۱ – بررسی عوامل مؤثر در افت تحصیلی و ترک تحصیل دانش آموزان
۲۲ – تقویت احترام متقابل بین دانش آموزان و دیگر کارمندان مدرسه
۲۳ – تهیه و تنظیم کارت تبریک به مناسبت تولد هر یک از دانش آموزان و حتی آموزگاران
۲۴ – توزیع شیرینی به مناسبت های مختلف از جمله جشن ها و میلاد ائمه بین دانش آموزان